It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

pic

Έχετε ακουστά ότι η Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (Πολλαπλή Σκλήρυνση) επηρεάζει τη γνωσιακή λειτουργία; Τα άτομα με ΠΣ θα μπορούσαν να το πουν για εκείνες τις φορές που ξεχνούν το όνομα ενός φίλου, χάνουν τον ειρμό της σκέψης τους στη μέση της πρότασης ή δεν μπορούν να θυμηθούν πού άφησαν το τηλέφωνό τους. Αισθάνονται ότι στο μυαλό τους επικρατεί σύγχυση.

Διώξτε τη γνωσιακή δυσλειτουργία:

Επομένως, τι σημαίνει πραγματικά «γνωσιακή δυσλειτουργία»; Η αλήθεια είναι ότι μπορεί να φαίνεται αλλά και να είναι διαφορετική μεταξύ διαφορετικών ανθρώπων, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει δυσκολίες σε επίπεδο: 1,2

  • συγκέντρωσης ή εστίασης - π.χ., χάνουν τη συγκέντρωσή τους κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης
  • διαχείρισης πολλών ταυτόχρονων εργασιών – π.χ., δυσκολεύονται να μαγειρέψουν ταυτόχρονα πολλά πιάτα
  • μάθησης και ενθύμησης νέων πραγμάτων – π.χ., δεν είναι σε θέση να ανακαλούν νέες πληροφορίες στη δουλειά 
  • συλλογισμού και επίλυσης προβλημάτων – π.χ., να διακρίνουν τη σωστή διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουν
  • παρακολούθησης συζητήσεων και εύρεσης των σωστών λέξεων – π.χ., αισθάνονται χαμένοι όταν συζητούν με φίλους
  • μνήμης – π.χ., ξεχνούν τα ονόματα των συναδέλφων

Γνωσιακές αλλαγές και SPMS

Ποιον επηρεάζει επομένως αυτό το σύμπτωμα; Η γνωσιακή δυσλειτουργία δεν επηρεάζει όλα τα άτομα με ΠΣ, και για εκείνα τα άτομα που επηρεάζονται, αυτό μπορεί να συμβαίνει σε διαφορετικό βαθμό και με διαφορετικούς τρόπους. Η έρευνα έχει δείξει ότι τα άτομα με δευτεροπαθώς προϊούσα Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (Secondary Progressive Multiple Sclerosis, SPMS) μπορεί να εμφανίσουν περισσότερα γνωσιακά συμπτώματα απ’ ότι τα άτομα με υποτροπιάζουσα διαλείπουσα Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (Relapsing Remitting Multiple Sclerosis, RRMS). 3

Η SPMS είναι η μορφή της ΠΣ που έπεται της RRMS και σε γενικές γραμμές χαρακτηρίζεται από λιγότερες υποτροπές και επιδείνωση των συμπτωμάτων. 4

Αντιμετώπιση γνωσιακών αλλαγών

Η επιδείνωση των γνωσιακών συμπτωμάτων μπορεί να έχει δευτερογενείς επιπτώσεις και σε άλλους τομείς της ζωής. Ωστόσο, ακριβώς όπως και τα σωματικά συμπτώματα, υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσουμε τη γνωσιακή δυσλειτουργία! Ακολουθούν 5 σημαντικές συμβουλές:

  • Γνωσιακή αποκατάσταση: Πρόκειται για ασκήσεις τις οποίες μπορείτε να κάνετε για να σας βοηθήσουν με τις διαδικασίες μάθησης και μνήμης και μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:
    • Χρήση πολλαπλών τρόπων επεξεργασίας: Όταν μαθαίνετε κάτι, μάθετέ το με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Επομένως, αντί απλώς να διαβάζετε τις πληροφορίες, πείτε τις δυνατά ή γράψτε τις. Και μετά μπορείτε να τις ξαναδιαβάσετε, να τις ξαναπείτε και να τις ξαναγράψετε - η επανάληψη είναι ένας πολύ καλός τρόπος βελτίωσης της μνήμης.
    • Δημιουργείστε συσχετισμούς: Ένα πολύ καλό κόλπο είναι να δημιουργείτε συσχετισμούς όταν προσπαθείτε να θυμηθείτε κάτι. Για παράδειγμα, όταν μαθαίνετε το όνομα κάποιου, θα μπορούσατε να συσχετίσετε το όνομα με το μέρος που τον συναντήσατε, ένα χρώμα, κάποιον άλλο που γνωρίζετε με το ίδιο όνομα ή ακόμα και με ένα τυχαίο αντικείμενο, η ονομασία του οποίου μοιάζει με το όνομα αυτού του ατόμου.
  • Οργανωθείτε: Ένας απλός, πρακτικός τρόπος για να βοηθήσετε τη μνήμη σας και να διασφαλίσετε ότι όλα είναι υπό έλεγχο, είναι να γίνεται γκουρού της οργάνωσης! Ένας τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να ορίσετε ένα μέρος στο σπίτι σας ως το «κέντρο πληροφοριών» όπου θα φυλάσσετε το ημερολόγιό σας, την αλληλογραφία, τη λίστα υποχρεώσεων, τα κλειδιά και οποιαδήποτε άλλα έγγραφα ή αντικείμενα που πιθανόν να χρειαστείτε. Με αυτόν τον τρόπο θα γνωρίζετε ακριβώς πού βρίσκεται το κάθε τι. Η χρήση καταλόγων ελέγχου, υπενθυμίσεων και ημερολογίων στο κινητό σας, μπορεί να είναι επίσης ένας πολύ καλός τρόπος να διασφαλίσετε πως ό,τι χρειάζεστε μπορείτε να το βρείτε με το πάτημα ενός κουμπιού.
  • Πάρτε μία ανάσα: Αν δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε στη δουλειά ή να ολοκληρώσετε μια εργασία, κάντε ένα διάλειμμα και επιστρέψτε στη δραστηριότητα αργότερα. Δώστε στο μυαλό σας την ευκαιρία να χαλαρώσει!
  • Αποφύγετε να κάνετε πολλά πράγματα ταυτόχρονα: Ακόμα και στην καλύτερη των περιπτώσεων, το να κάνετε πολλά πράγματα ταυτόχρονα είναι κάτι δύσκολο και δεν είναι πάντα αποδοτικό από πλευράς χρόνου. Προσπαθήστε να επικεντρώνεστε σε ένα πράγμα κάθε φορά και να αποφεύγετε τους περισπασμούς, απενεργοποιώντας τις ειδοποιήσεις του τηλεφώνου σας.
  • Συζητήστε με τον νευρολόγο σας: Μία καλή ιδέα είναι να απευθυνθείτε στον νευρολόγο σας, για να βρείτε τους καλύτερους τρόπους διαχείρισης των γνωσιακών συμπτωμάτων για εσάς. 5

Η επιλογή μεταξύ αυτών των μεθόδων και ο συνδυασμός τους μπορεί να σας βοηθήσει να διώξετε τη νοητική ομίχλη - έχει απλά να κάνει με το τι είναι κατάλληλο για εσάς!

Βιβλιογραφία: 

  1. MS International Federation. (2019). Emotional and cognitive changes | MS International Federation. [online] Available at: https://www.msif.org/about-ms/symptoms-of-ms/cognition-and-emotional-changes/ 
  2. Mssociety.org.uk. (2019). Cognitive problems in MS. [online] Available at: https://www.mssociety.org.uk/about-ms/signs-and-symptoms/memory-and-thinking/cognitive-problems-in-ms 
  3. Multiple Sclerosis News Today. (2019). SPMS Cognitive Decline Is Worse Than That in RRMS, Study Finds. [online] Available at: https://multiplesclerosisnewstoday.com/2018/04/16/spms-cognitive-decline-is-worse-than-that-in-rrms-study-finds/ 
  4. National Multiple Sclerosis Society. (2019). Types of MS. [online] Available at: https://www.nationalmssociety.org/What-is-MS/Types-of-MS 
  5. National Multiple Sclerosis Society. (2019). Cognitive Changes. [online] Available at: https://www.nationalmssociety.org/Symptoms-Diagnosis/MS-Symptoms/Cognitive-Changes